Een nieuwe coach aan het hoofd betekent ook een nieuwe staf. Jantine Hop, die twee jaar lang wekelijks naar Utrecht reisde om training te geven, is nu als assistent-trainster actief in Haarlem. Met haar achtergrond als fysiotherapeute en een sterke motivatie om anderen te helpen beter te worden, is Jantine een waardevolle aanvulling op de nieuwe staf van KTTNW.

De rol van het brein in coaching

Het gesprek vindt plaats op donderdag, want dat is Jantine haar vrije dag. "Of beter gezegd, mijn studiedag. Ik ben fysiotherapeute van beroep, maar daarnaast ben ik bezig met een bijscholing mental coaching." Dit is direct een belangrijk aspect in Jantine haar leven, iets waar ze duidelijk graag over praat. Jantine: "Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in de invloed van het brein op het fysieke presteren. Een aantal jaar geleden heb ik al een bijscholing sportpsychologie gedaan, maar ik merkte toch dat ik meer wilde betekenen. Niet alleen het ‘trucje’ aanleren, maar juist kijken wat schuilgaat achter het gedrag dat sporters vertonen." Ze gaat verder: "Er is altijd een reden voor negatieve zelfspraak en negatieve gedachten, en dat is waar ik wil helpen. Ik zeg niet dat ik dat kan veranderen, maar door erop in te zoomen, komt iemand vaak al een heel eind. Ook voor blessures geldt dat er vaak wat achter zit. Simpel gezegd is een blessure een disbalans tussen belasting en belastbaarheid. Dit kan fysiek zijn, maar deels zeker ook mentaal. Stress op school, de relatie met familie, dat hoor ik vaak terugkomen. Er is veel vraag naar hulp op dat gebied. Want hoe fijn is het als je dit soort dingen al van tevoren van jezelf weet en erop alert kunt zijn." De reden voor Jantine haar grote interesse in het mentale vlak heeft alles te maken met haar eigen achtergrond: "Zelf heb ik vroeger ook regelmatig met een (sport)psycholoog gewerkt. Dus daar is wel een stukje affiniteit ontstaan." Ondanks dat Jantine actief bezig is met haar opleiding, is ze niet van plan om dit ook in te zetten bij het KTT. "Bij het KTT is de staf compleet; er staat een mooie groep. Ik richt me nu dus veel meer op de assisterende rol. Natuurlijk gebruik ik weleens tools, want ik heb een klein gereedschapskistje met tools, waardoor ik misschien op bepaalde manieren vragen stel. Maar ik ga niet de psycholoog uithangen." Wat ze wel doet? "Samen met Ilona assisteer ik Peter bij de trainingen; ik ben een extra paar ogen naast die van hem. Ilona en ik wisselen elkaar af, de ene training ben ik er, en de andere training is zij er."

Presteren naast het ijs

De interesse voor mental coaching past goed bij Jantine. De wil om mensen te helpen - op welk vlak dan ook - is er altijd al geweest. "In 2017 ben ik afgestudeerd als fysio en daarna heb ik gereisd, onder andere naar Nepal. Vervolgens ben ik als fysio gaan werken op de Veluwe, maar daar vond ik mijn draai niet. Uiteindelijk ben ik gestopt, zonder direct een nieuw perspectief, maar toen kwam er een mooie kans als fysio in Almere. Daar werk ik nu met sporters en jonge topsporters en daar kan ik mensen echt vooruithelpen. Het is ontzettend leuk. Ik werk met gemotiveerde collega’s die er net zoveel plezier in hebben om anderen te helpen." Naast fysiotherapie houdt Jantine zich ook bezig met een stukje performance training en preventieve begeleiding, vooral bij jongeren. "Dit wil zeggen dat we elke paar maanden even inchecken om te kijken wat er goed gaat, wat beter kan en waar we onze aandacht op gaan richten. Zeker voor topsporters en jongere die niet de uitgebreide begeleiding van het KTT hebben, kan dit een waardevolle aanvulling zijn."

Van schaatsster naar trainster

Hoewel haar werk als fysiotherapeute de meeste tijd in beslag neemt, is Jantine niet zomaar het KTT in gerold. Beginnend als skeeleraarster – "Ik moest eigenlijk turnen, maar dat vond ik niet leuk, en dus werd het skeeleren" – ontdekte ze als jong meisje in de winter het schaatsen. Dat werd al snel een uitlaatklep. Na haar studie in Finland verhuisde ze samen met haar man naar Almere en vond ze zichzelf terug op het ijs. "Maar ik merkte dat ik simpelweg rondjes rijden niks vond. Daardoor trok ik steeds meer naar het training geven toe, iets wat ik sinds mijn vijftiende of zestiende deed bij de club in Deventer en daarna als student in Groningen." Vanaf dat moment pakte Jantine het training geven serieuzer aan. "Het toeval wilde dat er in Utrecht een vacature voor een selectie vrijkwam. Daar heb ik tweeënhalf jaar met heel veel plezier gewerkt!"

Samenwerken met Peter

Na twee jaar in Utrecht was het Peter zelf die Jantine eind vorig seizoen benaderde met de vraag of ze hem wilde assisteren bij het KTT. Ze kenden elkaar toen amper, maar volgens Peter trok de manier waarop Jantine aanwezig was als coach voor hem op een positieve manier de aandacht. Jantine: "Ik ben als coach wel erg betrokken... Fanatiek ook wel. Maar fanatiek in een goede zin. Voor mij is een wedstrijd niet alleen op het ijs.” Vanaf het moment dat iemand aankomt tot het moment dat iemand vertrekt, volgens Jantine moet je als coach betrokken zijn bij dit hele proces. “Je moet te allen tijde openstaan. Ik merk snel als mensen niet goed in hun vel zitten of als er een bepaalde gespannenheid is. Dan ga ik naar een rijder toe met een vraag als: ‘Goh, hoe is het? Hoe sta je erin?’ Dus ik denk dat het totale plaatje, het constant blijven observeren, heel belangrijk is. En ik denk dat dit ook aansluit bij de denkwijze van Peter. Alles heeft invloed, ook zaken buiten het schaatsen, zoals school. Ik denk dat het belangrijk is om al die aspecten altijd aandacht te blijven geven." Samenwerken met Peter is haar tot nu toe ook goed bevallen, ondanks dat het soms nog zoeken is naar de beste manier van samenwerken. "Wat ik mooi vind aan Peter is dat hij heel rustig kan zijn, vooral in de manier waarop hij dingen wil zien aan de technische kant en hoe hij dat aanpakt. Hij laat echt zijn rijders zelf nadenken en geeft ze de tijd om het uit te puzzelen. Zeker aan het begin van het seizoen laat hij ze echt zoeken: wat werkt voor jou, hoe ga je dit doen? Hij biedt verschillende manieren van bewegen aan om ze zelf aan het werk te zetten en zelf uit te vinden wat voor hen gaat werken.”

De eerste indruk van KTTNW

Voorgaande jaren werkte Jantine in Utrecht met rijders die een stuk jonger waren. Ondanks dat ze het lastig vindt om beide groepen te vergelijken, merkt ze wel op dat de oudere leeftijd van KTTNW veel nieuwe mogelijkheden biedt: "Dit zijn jongvolwassenen die al wat verder zijn, ze denken zelf al een stapje verder, dus het is echt iets heel anders. Juist omdat ze in deze fase van hun leven zijn, kun je op een andere manier werken. Het zit hem ook in kleine dingetjes, zoals het georganiseer, dat is wel deels weg. Dingen zoals transport naar trainingskampen zijn nu hun eigen verantwoordelijkheid, en daarin zit het grootste verschil. Dat geeft ons als trainers ook meer ruimte om ons volledig op het coachen te richten en echt bezig te zijn met het trainen." Terugkijkend op de zomer zijn er een aantal momenten die Jantine gelijk voor de geest kan halen. De rode draad daarbij is dat de meeste van deze momenten tijdens trainingskampen plaatsvonden. "Tijdens die kampen komt de binding met de groep meer naar voren. Zeker het kamp in de Ardennen staat me nog goed bij. Ik fietste daar met de rijders mee, waardoor je iedereen direct beter leert kennen." Niet alleen de rijders leerde ze daar beter kennen, ook de gesprekken met Peter gaven genoeg stof tot nadenken. "Ik heb daar veel met Peter gespard, en dan merkte ik echt: ‘Ja, dit vind ik gaaf, leuk om te doen!’ Tijdens een reguliere training ben je vooral gefocust op de oefeningen en is er weinig ruimte om te sparren. Maar tijdens kampen biedt dat echt een mooie mogelijkheid om de diepte in te gaan en die gesprekken te voeren."
Met de zomer achter de rug heeft Jantine al meerdere kampen meegedraaid en was ze meerdere keren per week aanwezig bij de trainingen. Over de vraag hoe het haar bevalt, volgt een positief, maar genuanceerd antwoord. "Heel goed! Enerzijds geeft deze nieuwe rol als assistent-trainster me veel rust, maar aan de andere kant was het ook wel echt een omschakeling." Ze legt uit dat ze vorig jaar nog volledig verantwoordelijk was voor de schema’s en constant mocht sparren met haar collega-hoofdtrainer, iets wat ze echt heel erg leuk vindt. "Dat stukje is er nu niet, ik ben nu vooral bezig met schaatstechnische zaken. Dat is voor mij echt wennen. Maar het is heel leerzaam om in een andere rol te stappen. Daarin is het zoeken en puzzelen." Niettemin benadrukt ze hoe leuk ze het vindt: “Ik leer veel en heb nu ook meer tijd voor mijn studie mental coaching.” Kortom, voor Jantine is het een nieuwe stap, maar één ding is duidelijk: het is een leuke uitdaging!